E Khangeri Vovidenia andar e Mänästiră Stavnik

Kana ol aćhilimata daśtisarenas te den duma, phenenas jekh kotor śukar andar e istoria la Moldovaqi. Haj o Skito Stavnik haj e tiknorri khangeri Vovidenia, andar o śelberś XVIII, si len so te phenen.

E khangeri sas bombardime and-o Dujto Lumjaqo Maripen, aćhilindoj feri le rigale duvarença, andar ol aćhilimata de akana si phares te dikhas and-e gogi sar sar ande laqe berśa laćhe.

Ama kadava than na si feri jekh arakhipen ogesqo, ama vi jekh vaś-ol manuśa kaj plaćal len e istoria haj ol tradicii. O śerutno meśteśugo le manuśenqo katar o Skitu Stavnik sas o keripen le kale pirǎnqo, xurǎvde andar lustruirǎ barreça haj xramosarde la roticaça, buki sikavdi ande savorro gav haj prinʒardi ande savorro them.

Dikh sosθe kadava than mangimasqo kaj le phuvǎqe kerimasqo, peravdo and-ol marimata, si te dikhes les but miśto!

Kerdi kam and-o berś 1727, katar o medelnićero Konstantin Kukoranu, e khangeri sas but berśa skito kälugärenqo. Kadava bućholas Vovidenia, o purano anav le praznikosqo le Devlesqe Dajorrǎqo Girimasqo and-e khangeri. 

K-o astaripen le Duje Lumjaqe Marimasqo, o skito sas rigǎrdo katar e Parohia Bogdäneśti haj aćhilo korkorro, ama na sas les sar te aćhel kadja, haj paruvdili e buki. 

O śelberś XX sas o maj kalo kotor andar e istoria la khangerǎqi. And-o Dujto Lumjaqo Maripen, e linia brakhimasqi strateʒiko cirdini katar e armata nǎmcisko sas ćak p-o aliniamento le gavesqo Skitu Stavnik. Bezexenθe, ke sas but paśe katar jekh kazemata, e khangeri sas bombardime haj paś rimosardi, haj andar so sas varekana jekh śukar than mangimasqo maj aćhile feri ol duvara rigale, ol aćhilimata inkerindoj garavdes o liparipen jekhe barvale nakhimasqo, ama vi jekhe dukhale agoresqo. 

Kathe, o pakǎjipen si inke ʒivdo, haj phenas kadaja buki sosqe, and-o berś 1993, o skito sas kerdo palem.

Ol aćhilimata la khangerǎqe inkerel ʒi ages varesode detalii arhitekturalo but kuć, kaj vazden amenqe te dikhas and-e gogi sar sas varekana o ansamblo devlinao.

E fundacia sas kerdi andar barresqe blokoja, haj ol duvara si andar kärämida loli. O stilo arhitekturalo la khangerǎqo sas jekh stilo sado, o pronaoso boltime and-o paśićilindro haj naoso turlaça. Sas vi jekh turla opral o pronaoso, o śirdipen le girimasqe  śopnǎqo karing kadalesθe dikhǒl vi ages. E facada la khangerǎqi sas xurǎvdi korre arkadença haj oknicença and-e akolada, haj ke jekh andar ol felǎstrina la khangerǎqe inke maj inkeren pen urmi tenkujalaqe.

O giripen and-e khangeri kerelas pes andar e rig nordo le pronaososqi, haj andre sas jekh xulavimasqo duvar maśkar o naoso haj pronaoso. Sa kadja, p-o duvar andar e rig sudo le pronaososqi si jekh interesanto detalio, jekh gropnica. Kadaja si jekh livni kaj śaj ke ande laθe si ol limorǎ le vazdinitorenqe.

Jekhune eksperience

Pala so dikhlǎn e Khangeri Vovidenia andar e Mänästirǎ Stavnik, ama kames te maj dikhes vi aver thana śukar kathar, atunći daśtis te aćhes vi k-o Sito arheoloʒiko katar o Vokoteśti, k-e Khangeri „o Somnal Nikolae” andar o Lungani haj k-o Konako la familiaqo Negruzzi andar o Voineśti, kaj si andar o berś 1830. 

Haj ke san paś-o Foro Jaśi, atunći phenas tuqe te dikhes vi e Bar Botaniko Atanasie Fätu, e Boźdeuka le Jonosqi Krǎngä, o Palato la Kulturaqo, e Katedrala Mitropolitano Jaśi haj o Ansamblo la Mänästirǎqo ol Somnal Trin Jerarhǎ.