E mänästirǎ si k-ol punre jekhe plajesqe pherdo veśenqo and-e śukar xarr le lenǎqi Rïśka.
Phenel pes ke kathe o Mihaj Eminesku xramosardǎsas e poezia „Korkorripen” , haj jekh paramići andar o volumo „E Romïnia śukar” sikavel ke vi o Aleksandru Vlahucä beślǎs k-e Mänästirǎ Rïśka.
Anglal bućholas Bogdäneśti, haj sas kerdi and-o berś 1359 katar o Bogdan o jekhto - o vojevodo le Maramureśosqo haj o vazditori la Moldovaqo.
Rimosardi le tätarojenθar, sas kerdi palem and-o berś 1511 katar o ćhavo le Śtefanosqo o Baro, savo bućholas sa Bogdan Vodä. Haj vi kadaja, peravdi le xoraxajenθar, sas vazdini palem and-o berś 1540 katar o Petru Rareś, dindoj laqe o anav kaj si la vi ages, e Mänästirǎ Rïśka, pala e len kaj si paśal.
Vi ke and-e Bukovina si vi aver khangerǎ andar e perioada medievalo ikoanença avral, e Mänästirǎ Rïśka si e korkorri andar lenθe piktime and-o stilo uźo bizantino.
And-e ćelula andar o duvar la klopotnicaqo, kaj dikhǒl vi ages, sas phanglo o Mihajl Kogälnićǎnu, andar o ordino le thagarorresqo Mihajl Sturdza, anda lesqe gogǎ politiko. Kana sas phanglo, and-o berś 1844, xramosardǎs o lil „Kotora ankalavde andar ol Kronićǎ la Moldovaqe haj la Valahiaqe”, ankalavdi k-o Jaşi and-o berś 1845.
Ol kälugäroja kathar, kana sas o Baro Maripen, gele sar infirmierǎ pe marimasqi vazi, haj lenqe livnǒrrǎ sas sar spitalo militaro, kaj ol phure kälugäroja dikhle lesθar.
Meritil te dikhes kadava than, vov phenel tuqe e paramići jekhe kreśtino istoriaqi ama vi jekhe literaro istoriaqi!
O jekhunipen le pikturěnqo
And-e khangeri si ikoane haj mulane lespezǎ andar ol śelberśa XV-XVI. Varesave andar ol pikturǎ inkerde haj sikadǒn sar sikadǒnas anglal. Maśkar kadala si o portreto le Somnale Nikolae haj vi O butǎripen le manrenqo.
Vi e piktura andruni haj vi e piktura avruni sas kerde maśkar ol berśa 1553-1554 katar o greko Stamatello Kotronas andar Zante.
P-e facada sudiko daśtin te dikhen pen e Uśtǎdi le Rajosqi, o Krisinipen Inkǎl haj o Ʒivipen le Somnalesqo Antonje.
Sa kadǎ, si śukar vi o devlikano tabloo le xulajesqo Petru Rareś haj pesqe familiaqo. E paramići le thanesqi
Andar o ordino le thagarorresqo Mihajl Sturdza, o Mihajl Kogälnićǎnu sas phanglo ke pakǎlas pes ke kerdǎsas vareso mamuj o xulaj, k-o jekhto etaźo le Turnosqo-klopotnica la mänästirǎqo. O baro manuś politiko sas inkerdo phanglo 6 ćhona, andar 22 iulje haj ʒi and-o 9 dećembrje 1844, kaj sas brakhǎrdo savremǎ katar jekh serʒento, jekh kaporalo haj śtar soldacǎ.
And-o śelberś XX, k-e Mänästirǎ Rïśka ʒivde kodova kaj avela o Mitropolito le Ardǎlosqo, o Antonie Plämädǎlä haj o Arhiepiskopo Kalinik la Sućǎvaqo haj le Rädäucenqo kaj vi sas stareco la mänästirǎqo maśkar ol berśa 1990 haj 1991.